Kiến trúc ứng dụng web: Phần 1 – Giới thiệu tổng quan

Trong phần đầu tiên, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về lịch sử phát triển của các công nghệ web và những nguyên tắc cơ bản trong xây dựng trang web. Từ đó, bạn sẽ hiểu rõ hơn tại sao ngày nay, việc sử dụng các framework lại trở nên phổ biến và được ưa chuộng hơn so với việc viết code thủ công.

1. Lịch sử phát triển các công nghệ web

Từ những khái niệm sơ khai về website vào đầu những năm 90, công nghệ web đã trải qua một quá trình phát triển không ngừng, tạo ra một hệ sinh thái đa dạng với hàng loạt framework, thư viện và công cụ. Sự cạnh tranh và đổi mới không ngừng đã nhanh chóng thay thế các công nghệ cũ, mở ra những khả năng mới cho việc xây dựng các ứng dụng web hiện đại.

1. 1. • Những điểm chính rút ra từ biểu đồ

      1. Sự đa dạng và cạnh tranh: Biểu đồ cho thấy một sự đa dạng lớn các công nghệ web xuất hiện và cạnh tranh với nhau trong suốt thời gian này. Điều này phản ánh sự đổi mới nhanh chóng và nhu cầu không ngừng tăng lên của người dùng đối với các ứng dụng web.
      2. Sự trỗi dậy của các framework và thư viện: Từ đầu những năm 2000, các framework và thư viện web bắt đầu trở nên phổ biến, giúp các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng web phức tạp một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
      3. Vai trò quan trọng của HTML5: HTML5, được giới thiệu vào năm 2011, đã đánh dấu một bước ngoặt lớn trong việc phát triển web, mang đến nhiều tính năng mới và cải tiến trải nghiệm người dùng.
      4. Sự phát triển của các công cụ và môi trường phát triển: Sự ra đời của các công cụ và môi trường phát triển như Node.js, npm, và các trình quản lý gói khác đã đơn giản hóa quá trình phát triển web và tạo điều kiện cho sự xuất hiện của các công nghệ mới.

      • Một số xu hướng nổi bật

      1. JavaScript ngày càng trở nên quan trọng: JavaScript đã trở thành ngôn ngữ lập trình chủ yếu cho phát triển front-end và ngày càng được sử dụng rộng rãi ở phía back-end với sự ra đời của Node.js.
      2. Sự trỗi dậy của các framework JavaScript: Các framework JavaScript như React, Angular, và Vue.js đã trở thành những lựa chọn phổ biến cho việc xây dựng các ứng dụng web hiện đại.
      3. Tầm quan trọng của các thư viện CSS: Các thư viện CSS như Bootstrap đã giúp các nhà phát triển tạo ra giao diện người dùng đẹp mắt và nhất quán một cách nhanh chóng.
      4. Sự phát triển của các công nghệ web mới nổi: Các công nghệ như Progressive Web Apps (PWA) và WebAssembly đã mở ra những khả năng mới cho phát triển web.

      • Để phân tích chi tiết hơn, chúng ta cần xem xét các yếu tố sau

      1. Mục đích sử dụng của từng công nghệ: Mỗi công nghệ được thiết kế để giải quyết những vấn đề cụ thể nào?
      2. Ưu điểm và nhược điểm của từng công nghệ: Mỗi công nghệ có những đặc điểm gì nổi bật và những hạn chế nào?
      3. Sự phổ biến và cộng đồng người dùng: Mỗi công nghệ được cộng đồng nhà phát triển đón nhận như thế nào?
      4. Sự hỗ trợ của các công ty và tổ chức: Các công ty lớn có đóng góp gì vào sự phát triển của các công nghệ này?

• Nguyên lý cấu tạo trang web
  

Hình ảnh trên sử dụng hình tượng một con robot để biểu diễn cấu trúc của một trang web, với mỗi bộ phận của robot tương ứng với một công nghệ web khác nhau:

• • HTML (HyperText Markup Language): Được ví như bộ xương của robot, HTML cung cấp cấu trúc cơ bản cho trang web. Nó xác định các yếu tố như tiêu đề, đoạn văn, hình ảnh, liên kết, v.v. giúp trình duyệt hiểu được nội dung của trang.
  • CSS (Cascading Style Sheets): Giống như lớp áo của robot, CSS chịu trách nhiệm về giao diện bên ngoài của trang web. Nó định dạng các yếu tố HTML, quyết định cách chúng hiển thị trên màn hình, bao gồm màu sắc, font chữ, kích thước, bố cục, v.v.
  • JavaScript: Là bộ não của robot, JavaScript mang đến sự tương tác và động cho trang web. Nó cho phép thực hiện các hành động khi người dùng tương tác với trang, như kiểm tra và xử lý các sự kiện (ví dụ: khi người dùng click chuột, nhập dữ liệu), tạo hiệu ứng động, làm cho trang web trở nên sống động hơn.

3. Sự phát triển của HTML

HTML, ngôn ngữ nền tảng của World Wide Web, đã trải qua một quá trình phát triển không ngừng từ những ngày đầu tiên. Ra đời vào năm 1990 với phiên bản 1.0 đơn giản, HTML đã dần hoàn thiện với các phiên bản 2.0 và 4.0, bổ sung nhiều thẻ mới và nâng cao khả năng trình bày. Đến năm 2014, HTML5 đánh dấu một bước ngoặt lớn với sự ra đời của nhiều tính năng hiện đại, bao gồm hỗ trợ đa phương tiện (video, audio), đồ họa vector (canvas) và các ứng dụng web offline, mở ra một kỷ nguyên mới cho phát triển web.

Song song với sự phát triển của HTML, các công nghệ khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên các trang web hiện đại. CSS, ra đời vào năm 1996, đã cách mạng hóa cách chúng ta định dạng và trình bày nội dung trên web. Nhờ CSS, các trang web trở nên đẹp mắt, chuyên nghiệp và linh hoạt hơn. Bên cạnh đó, JavaScript, ra mắt vào năm 1995, đã mang đến tính tương tác cho các trang web, cho phép thực hiện các hành động động và tạo ra trải nghiệm người dùng tốt hơn.

Từ những trang web tĩnh đơn thuần của Web 1.0, Internet đã phát triển thành một không gian tương tác và thông minh như ngày nay, với sự ra đời của Web 2.0 và Web 3.0. Sự cạnh tranh giữa các trình duyệt đã thúc đẩy sự phát triển của các tiêu chuẩn web, tạo nên một môi trường trực tuyến đa dạng và không ngừng đổi mới.Internet đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, với vô số ứng dụng thông minh và tiện ích phục vụ mọi nhu cầu của con người.

4. Sự phát triển của CSS

CSS layout đã trải qua một hành trình phát triển đáng kể từ những ngày đầu với CSS 1. Sự ra đời của CSS 3, cùng với các tính năng như Media Queries và Flexbox, đã cách mạng hóa cách chúng ta thiết kế các giao diện web. Nhờ đó, các trang web trở nên linh hoạt, đáp ứng tốt trên nhiều thiết bị khác nhau. Gần đây, Grid và Container Queries càng khẳng định vị thế của CSS layout như một công cụ mạnh mẽ để tạo ra những bố cục phức tạp và sáng tạo

5. Sự phát triển của Javascript

Lịch sử phát triển của ECMAScript là một hành trình đầy biến động. Bắt đầu từ phiên bản 1 vào năm 1997, ngôn ngữ này đã trải qua nhiều thay đổi và cải tiến đáng kể. Tuy nhiên, quá trình phát triển không hề suôn sẻ khi ECMAScript 4 bị hủy bỏ do những bất đồng trong cộng đồng. Thay vào đó, các nhà phát triển quyết định đưa ra những cập nhật nhỏ hơn thường xuyên qua các phiên bản ECMAScript 5 và các phiên bản tiếp theo. Nhờ đó, JavaScript ngày càng trở nên mạnh mẽ và linh hoạt hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển web hiện đại.

Các phiên bản ECMAScript gần đây, đặc biệt là ECMAScript 5 và các phiên bản tiếp theo, đã mang đến những tính năng mới vô cùng hữu ích cho các nhà phát triển web. Từ các arrow function, let và const, đến các template literals, promises và async/await, JavaScript ngày càng trở nên hiện đại và dễ sử dụng hơn. Những cải tiến này đã góp phần làm cho JavaScript trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay.

Tổng kết về kiến trúc ứng dụng web: Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu vào thế giới của Vanilla JavaScript để khám phá những ưu và nhược điểm của nó. Từ đó, bạn sẽ hiểu rõ hơn tại sao ngày nay, việc sử dụng các framework lại trở thành một lựa chọn phổ biến và giúp chúng ta giải quyết hiệu quả những hạn chế của việc viết code “thuần túy”.